Solvent Nedir?

İçindekiler
Dilimizdeki karşılığı çözücü anlamına gelen solvent nedir yazımızda solventin tanımı, solventin kullanım alanları ve insan sağlığına zararlarından korunma yöntemleriyle ilgili daha kapsamlı bir bilgiye sahip olabilirsiniz.
Solvent Nedir ve Çeşitleri Nelerdir?
Solvent terimi çözücü anlamına gelmektedir. Çok sayıda kimyasal maddelerin çözülmesinde ve seyreltilmesinde kullanılan malzeme veya maddelere solvent denir. Birçok solvent kimyasal ara ürün ve yakıt olarak kullanıldığı gibi geniş bir ürün ağına sahiptir. Endüstriyel solventler genellikle çeşitli ticari isimlerin altında tek başına ya da birkaç maddenin karışımından oluşabilmektedir. en yaygın solvent çeşitleri aşağıdaki gibidir:
- Aseton
- Likit petrol
- Diklorometan
- Trikloretan
- Heksan
- Tolüen
- Metanol
- Trikloretilen
- Metil etil keton
- Ksilen
- Perkloretilen
Ateşler kimyevi maddeler olarak birçok solvent çeşitlerimiz hakkında bilgi almak ve görüntülemek için ateslerkimyevi.com sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
Solventin Kullanım Alanları?
Kapsamlı olarak endüstri alanında çalışıldığı takdirde solventlere maruz kalma olasılığı çok yüksektir. Solventlerin en çok kullanıldığı endüstriler:
- Mühendislik
- İnşaat
- Kimyasallar
- Yazdırma
- Lastik
- Plastikler
- Ayakkabı
- Tekstil
- Gıda maddeleri
- Ağaç işleri
- Kuru temizleme
- Mürekkep üretimi
- İlaç üretimi
- Boya imalatı
Solventler birçok ürünün içeriğinde bulunmaktadır. Temizlik ve yağdan arındırma malzemeleri, boya sökücüler, boyalar, cilalar ve vernikler, yapıştırıcılar, mürekkep ve mürekkep sökücüler, tarım ilacı ve banyo malzemelerinin içeriklerinde solventler bulunmaktadır. İnşaat sektöründe solventler, boya, vernik ve yapıştırıcılar olarak yüzey kaplamaları için taşıyıcı görevi görmektedir.
Solventlerin İnsan Sağlığına Etkileri Nelerdir?
Solventler hatalı kullanıldığı takdirde insan sağlığında olumsuz etkileri olabilmektedir. Solventi ana etkisi tahriştir, baş ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi, sersemlik, koordinasyon bozulmalarına neden olabilir. Solvent buharını solumak boya, boya malzemeleri ve yapıştırıcılar kurudukça solvent buharını dışarıya verebilmektedir. Kasıtlı bir şekilde buharın solunması ölümcül olabilmektedir.
Cildin direk, uzun süreli solvent içerikli bir ürünle teması deride rahatsızlıklara yol açabilir. Gözün direk solvent buharına maruz kalması tahriş ve iltihaplanmaya neden olabilir. Bilerek veya yanlışlıkla ağız yoluyla alınan solventler ölümle sonuçlanan sıkıntılara neden olabilmektedir. Uzun vadeli sağlık etkileri belirli koşullarda tekrarlandığı takdirde sinir sistemi, böbrek, karaciğer ve kan hastalıklarına neden olabileceği gibi kansere de yola açabilir.
Solventlerden Zarar Görmemek İçin Hangi Önlemler Alınmalıdır
- Öncelikle solventlere maruz kalmanın önüne geçilmesi gerekmektedir. Kullanılacak üründeki solvent miktarına dikkat edilmeli ve kullanılan ortamın iyi havalandırıldığından emin olunmalıdır. Kapıları, pencereleri açıp havalandırmayı artırarak ya da mekanik anlamada havalandırma da yapılmalıdır. Solvent bazlı ürünleri püskürtme yoluyla yapmaktan kaçınmak gerekebilir. Bu yöntem daha fazla buhara neden olacağı için fırça kullanımı daha iyi olacaktır.
- Solventleri uygun bir biçimde muhafaza edilmiş ve etikenlemiş kaplarda saklanması gerekmektedir. Buharlaşmayı minimuma indirmek ve dökülmeyi en aza indirgemek için mümkünse dağıtıcıları kullanmak gerekebilir. Solvent kaplarından herhangi bir alım ya da dökme yapılmayacaksa kapaklarının kapalı olması önemlidir. Bunun yanında solvente temas etmiş bezleri kapalı bir şekilde çöpe atmak gerekir. Solventin kullanıldığı bir işi yapan çalışanlar eğitimden geçirilmeli, güvenlik ve ilk yardım konularına sahip olmaları sağlanmalıdır.
- Solventlerin çok yanıcı ve patlayıcı özelliğe sahiptir. Solventlerin kullanıldığı ortamlarda sigara ya da ateşle bulunmamak gereklidir. Solvent içeren ürünleri güvenli ve iyi havalandırmış alanlarda muhafaza etmek önem arz etmektedir.
- Solventlerin bulunduğu ürünleri kullanan personelin kişisel koruyucu donanıma sahip olması gerekmektedir. Koruyucu tulum, solventlerin kullanımına uygun özel eldivenler, yüz koruyucu maske ve solunumu koruyucu ekipmanların personele temin edilmesi gerekmektedir. Uygun kartuşla donatılmış yarım maske solunum cihazları birçok işlem yaparken yeterli olacaktır. Solventlerin püskürtüldüğü veya kapalı alanlarda yapılan çalışmalarda sıkıştırılmış hava solunum cihazlarına ihtiyaç duyulabilmektedir. Solvent barından bir işlem yapıldıktan sonra kullanılan tüm ekipmanların temizlenmesi, diğer kimyasallardan uzak tutularak bakımlarının yapılması çok önemlidir.
- İyi bir kişisel hijyen çok önemlidir. Çalışanların yıkanma ve kıyafet değiştirme alanları sağlanmalıdır. Çalışanlar temel ihtiyaçlarını gidermeden önce muhakkak ellerini yıkamalı ve çalışma alanında yeme, içme, sigara içmek gibi ihtiyaçlarını gidermemelidirler. Cildin kurumasına ve iltihaplanmasına neden olacağından dolayı boya veya yağ çıkarmak için tiner kullanılmamalıdır. Başka temizleyici malzemeler sağlanmalı ve kullanılmalıdır.
- Solventlerden etkilenmiş görünen herkes ivedilikle temiz havaya çıkarılmalı ve uygun ilk yardım işlemleri uygulanmalıdır. Kıyafetler ağır bir şekilde solvente bulaşmışsa en kısa sürede çıkarılmalıdır. Deriye temas eden solventi bol su ile yıkayıp yaraları uygun bir pansuman yaparak kapatmaya çalışılmalıdır. Göze sıçrayan solventler en az on dakika su ile yıkanarak tedavi edilmelidir. Çok ciddi bir durum olduğu takdirde etkilen kişi derhal hastaneye götürülmesi gerekmektedir.
Kaynak
https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87%C3%B6z%C3%BCn%C3%BCrl%C3%BCk_(kimya)