Görünümü : Renksiz-soluk-satı Renkli, Hafif Kokulu
Kimyasal adı : Castor Oil
Kimyasal Formülü :
Ambalaj Şekli : Saç Varillerde
Tanımı ve Kullanımı :
Hint yağı bitkisi (Ricinus communis), anavatanı Hindistan olan, sütleğengiller familyasından bir bitki türü. Akdeniz iklimin görüldüğü yerlerde doğal olarak yetişir veya kültürü yapılır. Tohumlarında bulunan Ricin maddesi zehirlidir.
Tohumlarından elde edilen yağ, renksiz-soluk satı renkli, hafif kokulu bir yağdır. Alkolde kolaylıkla çözünür. Yağın hazmı zor olduğu için yemeklik yağ olarak kullanılmaz. Tıpta kullanımı yaygındır. Yağın bileşimini özellikle Ricinoleik asit oluşturur. Yağın incebağırsaklar üzerinde müshil etkisi vardır. 15-30 gramlık miktarı kuvvetli müshil etkisi yapar. Zor ısındığından motor yağı olarak da kullanılır. Sanayide sabun ve boya yapımında, dericilikte, mürekkep yapımında, issiz yanması ve beyaz alev vermesi nedeniyle kandillerde de bol miktarda kullanılmıştır. Bebekler için pişik önleyici kremlerde de katkı maddesi olarak bulunur.
Kullanılan Sektörler
Deterjan ve Kozmetik
Veteriner İlaç
Poliüretan
Yapıştırıcı sektörü
Çinko, geçiş elementleri grubunda yer alan, mavimsi açık gri renkte ve katı halde olan bir metaldir. Kimyasal sembolü Zn, Atom numarası 30, Kütle numarası65,409(4) g/mol'dür. Düşük kaynama sıcaklığına sahip olup elektrokimyasal olarak negatif bir değerdedir. Bu durum çinkonun anot olarak korozyon korumasında ön plana çıkararak metal kaplama ve galvanizleme alanlarında tercih edilmektedir.
Çinko ZnS ve ZnCO3 gibi çinko içeren minerallerden elde edilmektedir. Imperial-smelting yöntem ile çinko cevheri kükürtle karıştırılır kükürt dioksit gazı üretilir. kükürt dioksit gazı ve cevher, yüksek sıcaklıkta tepkimeye girerek çinko oksit elde edilir ve çinko oksit carbonla indirgenerek çinko metali elde edilmiş olur. Aynı zamanda elektroliz yöntemi ile çinko oksiti çinko elektrotu ve karbon elektrotu arasında bir sülfat solüsyonundan elektrolit içerisine yerleştirilerek elektrik akımı uygulanır böylelikle çinko iyonları elektrotta çökeltilerek çinko metali elde edilmiş olur. Bu iki yöntemden biriyle elde edilen çinko metalşinin saf bir hale getirilmesi için elektrolitik rafinasyon veya çinko sülfat fraksiyonel kristalizasyonu gibi yöntemler kullanılmaktadır.
Çinko'nun Kullanım Alanları
Çinko daha çok metal korunmasında tercih edilen kimyasal bir madde olup diğer kullanım alanlarından bazıları aşağıdaki gibidir;
- Metallerin korunması, paslanmasını önlemek amacıyla galvaniz edilmesinde kullanılmaktadır.
- Pirinç, lehim, çeşitli gümüşler gibi alaşımların yapılmasında kullanılır.
- Otomotiv sektöründe şase ve kaportada kullanılacak olan döküm kalıplarda kullanılır.
- Birincil pillerin üretiminde, gövdesinde anot olarak kullanılır.
- Katalizör olarak kullanılarak başka kimyasalların elde edilmesinde kullanılır.
- Çatı kaplama ve boru hatları başta olmak üzere inşaat yapı malzemelerinde bulunur.
- Antibiyotikler başta olmak üzere bazı ilaçların üretiminde, diş dolgularının üretiminde kullanılır. Aynı zamanda vücutta oluşan yaraların iyileşmesinde yardımcı bir mineral niteliği taşımaktadır. Ciltte ve kaslarda erken yaşlanmanın önüne geçer.
- Elektronik parçalarda, devre kartların üretiminde kullanılmaktadır.
Metal
Metal, çoğu alanda ihtiyaç duyduğumuz ürünlerin yapımında ya da içeriğinde muhakkak bulunan maddelerdir. Yüksek ısı ve elektrik iletimini kayıp yaşanmadan iletebilmesi, şekil verebilme imkanı olması nedeniyle çok fazla alanda tercih edilmektedir. Metallerin içyapıları diğer element çeşitlerine göre farklıdırlar. Saf bir yapıları ve güçlü bir bağa sahip olmaları metallere iyi bir elektrik ve ısı iletimi, sertlik, esneklik, dövülme, çekme gibi fiziksel özellikler vermektedir. Parlatma işlemi yapılarak ışığın hepsini yansıtabilirken toz halinde olanlar bunu sağlayamamaktadırlar.
Doğadaki metal elementleri aşağıdaki gibidir:
Demir
Alüminyum
Çinko
Bakır
Magnezyum
Civa
Nikel
Metaller özgül ağırlıklarına göre iki gruba ayrılır:
Ağır metaller
Hafif metaller
Metallarin element tablosundaki aileleri:
Alkali metaller
Toprak alkali metaller
Geçiş metalleri
Toprak metalleri
Metallerin Özellikleri
Birçok şekil haline getirilebilir. Tel ve levha şekli elde edilebilmektedir.
Oda sıcaklığında katı haldedir. (Cıva metali hariç)
Elektrik ve ısıyı en iyi şekilde iletir. Fakat ışığı geçirmezler.
Darbe karşında çok dayanıklı bir maddedir.
Birbirlerine yakın düzenli bir atom dizilimine sahiptir.
Metalin Kullanım Alanları
Metaller hayatımızın her alanına girmiş yaygın kullanılan elementlerdir. Demir ve çelik sert olduğu için daha çok yapı malzemesi olarak kullanılmaktadır. Altın ve gümüş işlenebilme ve iletkenliği yüksek olduğu için kuyum sektöründe kullanılmaktadır. Bakır çok sert bir yapıya sahip olmamasına rağmen iyi bir iletkendir ve bu nedenle daha çok elektrik kablolarında tercih edilmektedir. Alüminyum da sert olmamasına rağmen ısıyı iyi ileten bir metaldir. Mutfak eşyalarında kullanıldığı gibi uçaklarda hafif olduğu için kullanılan bir maddedir.
Fevzi Çakmak Mah. 10768 Sk. C Blok No: 4/B Karatay/Konya/TÜRKİYE